تبیین راهبرد نرمافزارگرایانه جهاد در قرآن کریم
نویسندگان
چکیده مقاله:
گونهشناسی انواع مختلف جهاد در قرآن کریم، بیانگر آن است که میتوان این مفهوم را در دو گفتمان متفاوت بررسی کرد: نخست، جهاد سخت که با استفاده از واژههای «قتال» و «مرابطه»، از آن تعبیر شده است؛ دوم، جهاد نرم که زیر مجموعة واژة «جهاد» است. فلسفه و بنیاد جهاد در دین مبین اسلام، مشتملبر اقداماتی است که از طریق نقد مبادی قدرتهای نامشروع حاکم، به نفی رژیمها و سیاستهای آنها منتهی میشود؛ از این روی میتوان گفت جهاد در دین مبین اسلام، بهمثابة راهبردی نرمافزارگرایانه مطرح شده است که امروزه، با استفاده از عنوان عمومی «جنگ نرم»، از آن تعبیر میشود. این راهبرد، متناسب با وضعیت و مقتضیات زمان، بهگونههای مختلف نمود یافته است و نمونة بارز آن را میتوان در اقدامات جهادی امام حسن(ع) و امام حسین(ع) درمقابله با حکومت معاویه و یزید مشاهده کرد؛ بدان معنا که این دو امام بزرگوار درواقع، یک راهبرد را درپیش گرفته بودهاند. در این مقاله کوشیدهایم از طریق معناشناسی و بررسی گونههای مختلف جهاد در قرآن کریم، نظریة قرآن دربارة جنگ نرم جهادی را تبیین و راهبردهای نرمافزارگرایانه برای دستیافتن به آنها را بررسی کنیم؛ بدان معنا که جهاد، راهبردی نرمافزارگرایانه و شمول آن بهمراتب بیشتر از جنگ نرم با دشمن است؛ از این روی، جنگ نرم با دشمن، از مصداقهای جهاد از منظر قرآن کریم بهشمار میآید. برای تبیین دقیق این موضوع، اصل جهاد متناسببا گفتمان قرآنی را تحلیل، و مرزهای مفهومی و کاربردی آن با قتال را ترسیم کردهایم.
منابع مشابه
مفهومشناسی جهاد کبیر در قرآن کریم و تبیین عرصههای آن
جهاد کبیر تنها ترکیب وصفی در حوزه جهاد، در آیات قرآن کریم است. از آنجایی که در آیات قرآن و نیز سنت اهلبیت، جنبه نظامی در موضوع جهاد پررنگ و برجسته است، شایسته است موضوع «جهاد کبیر» مورد بررسی قرار گیرد تا روشن شود آیا جهاد کبیر نیز در حوزه نظامی است یا به عرصههای دیگری مربوط میشود. مفسران و فقها نوعاً در مورد جهاد به معنای جنگ نظامی بهتفصیل بحث کردهاند، اما در باب جهاد کبیر و مصداق و عرصهه...
متن کاملتبیین راه برد نرم افزار گرایانه جهاد در قرآن کریم
چکیده گونهشناسی انواع مختلف جهاد در قرآن کریم، بیانگر آن است که می توان این مفهوم را در دو گفتمان متفاوت بررسی کرد: نخست، جهاد سخت که با استفاده از واژه های «قتال» و «مرابطه»، از آن تعبیر شده است؛ دوم، جهاد نرم که زیر مجموعه واژه «جهاد» است. فلسفه و بنیاد جهاد در دین مبین اسلام، مشتمل بر اقداماتی است که از طریق نقد مبادی قدرت های نامشروع حاکم، به نفی رژیم ها و سیاست های آن ها منتهی می...
متن کاملمعناشناسی واژة «جهاد» در قرآن کریم
معناشناسی به عنوان یکی از شاخههای دانش زبانشناسی به تحلیل معنایی واژهها و جملههای یک متن میپردازد و با آن میتوان جایگاه دقیق کلمهها و ترکیبهای آن را از طریق نظام معنایی به دست آورد. یکی از واژههای بسیار مهم قرآنی که از این منظر مورد مداقّه قرار گرفته، کلمة «جهاد» است. این عبارت از مفاهیم پیچیدهای است که از گذشته تا حال مورد توجه مکاتب اسلامی و الهی بوده است و تکرار آن در جایجای قرآن ک...
متن کاملتبیین مقام رضا در قرآن کریم
چکیده: این پژوهش میکوشد با روش اسنادی – کتابخانهای و پیمایش مراحل سه گانه توصیف، تحلیل و تبیین، مقام رضا را در قرآن کریم مورد واکاوی قرار دهد. در این مقاله ضمن بازشناسی معنای لغوی و اصطلاحی رضا، دیدگاه مفسران و عالمان عرفان و اخلاق درباره اقسام، مراتب و درجات مقام رضا مورد تحلیل قرار گرفته سپس با استفاده از آیات و روایات، راههای تحصیل رضوان الهی در قرآن بررسی و در پایان آثار و نتایج مقام رض...
متن کاملتبیین علل تکرار آیاتی از قرآن کریم
تکرار در کلام بشری به عنوان یک ابزار‘هرگاه در راستای تأمین هدف اصلی از وضع الفاظ‘ یعنی انتقال معانی قرار گیرد‘ مطلوب است و گرنه نامطلوب خواهد بود. در کلام الهی یعنی قرآن نیز پدیده تکرار حتی تمام الفاظ آیه دیده می شود. این تکرارها با چنین گستردگی از کدام نوع هستند؟ دو بخش این مقاله‘ پاسخگوی این سؤال اساسی است. در بخش اول‘ پس از آشنایی با مفهوم تکرار به طور کلی‘ ضمن برشماری و طبقه بندی انواع تکرا...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 11 شماره 3
صفحات 61- 86
تاریخ انتشار 2014-11-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023